تحقیق گیاه باریجه

لینک دانلود خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش اماده پرینت )

تعداد : 4 صفحه

---

 قسمتی متن : 

گیاه باریجه ( Ferula gummosa boiss ) نام عمومی    GALBANUM ازخانواده Umbelliferae  ( Apiaceae ) ،گیاهی چند ساله ، منوکارپیک ( بعد ۵-۶ سال ساقه گلدهنده ظاهر شود ) ، وحشی بومی نواحی کوهستانی مرطوب نیمه خشک ایران چند کشور حوضه دریای مدیترانه .این گیاه قسمت شمالی جنوبی کشور رشد کند.

لاتین: Ferula gumosa Boiss , F.galbaniflua Boiss & Buhse, F.erubescens Bioss.

فارسی: باریجه، اشق، قاسنی

عربی: قنه

انگلیسی: Galbanum

المانی: Galban pFlanze, Galbanum

فرانسه: Galbanum

ریخت شناسی:

گیاهی پایا، مونوکارپ متمایل خاکستری ساقه‌ای ارتفاع cm ۱۰۰ـ۷۰، قطر بخش میانی ساقه mm۱۵ بیشتر، ساقه توپر طول رگ‌دار. برگهای قاعده‌ای ابعاد ۲۰×۳۰ سانتیمتر، چهار بار شانه‌ای کرکهای متراکم، قطعات انتهائی برگها تقریبا ۱×۵/۱ میلی‌متر بریدگی شانه‌ای، غلاف برگ فوقانی ابعاد تقریبی ۴×۵ سانتی‌متر، ضخیم بدون کرک. دمگل‌ها باز، تعداد انشعاب چترک حالت میوه ۲۰ـ۱۵ عدد، انشعابات طول ۴ـ۲ سانتی‌متر، هر چترک واجد ۱۵ ۲۰ گل، گلبرگها تقریبا طول ۵/۱ میلی‌متر، زرد رنگ، فندقه‌ها ابعاد تقریبا ۸×۱۵ـ۱۰ بال میوه‌ها عرض ۱ میلی‌متر، حد واسط رگهای پشت میوه‌هایک دو شیار وجود دارد .

 گیاه شناسی :

دامنه انتشار:

 گیاه باریجه عموما کوهستانها ارتفاعات بالای ۲۰۰۰ متر مناطق زنجان، تهران (شهرستانک)، دماوند چهارمحال بختیاری رویش دارد.

عمده رویشگاههای گیاه استانهای خراسان ، اصفهان ، تهران ، مازندران ، مرکزی زنجان باشد .

 شیرابه اثر خراشهای طبیعی مصنوعی ریشه ، ، ساقه ، برگ میوه گیاه تراوش شود اصطلاحا” گالبانوم” گویند.

صمغ حاصل گیاه ، جز فراورده فرعی مرتع بوده بعنوان یکی مهمرترین گیاهان دارویی – صنعتی صادراتی کشور محسوب شود.

گلهای معطر هرمافرودیت ( اندام نر ماده دارند ) هستند گرده افشانی انها توسط مگسها صورت گیرد . گیاه خودگشن . گل گیاه ماههای  May  تاJune    ظاهر شوند دانه در  June   Agust  رسند.از انجایی گیاه یک گیاه مجاز مشروط بهره برداری ، بهره برداری مراتع مستلزم حفظ بقای باشد معمولا کار برعهده بهره بردارن بیشتر روش کپه کاری مراتع صورت گیرد . گیاه خاکهای سبک ( شنی ) ، متوسط ( لومی ) سنگین ( رسی ) رشد کند نیازمند خاک زهکشی عالی نظر شیمی خاک ، خاکهای اسیدی ، خنثی بازی ( قلیایی ) تواند تحمل کند نیازمند خاکهای مرطوب .

در سایه همچنین مناطق خیلی سرد نمی تواند رشد کند . گونه دماهای پایین حدود ۵- ۱۰- درجه سانتیگراد تحمل کند . گزارش دیگر گفته شده حداقل دمای ۱۵- درجه سانتیگراد تحمل کند بنابراین بسیاری قسمت کشور صورت ازاد ( out doors ) رشد موفقی خواهد داشت . انجایی گیاه نسبت اسیب ریشه اصلی حساس تحمل کمی دارد بهتر انرا هر چه زودتر زمین نهایی غرس کرد .

زمان جمع‌اوری:

با توجه اینکه گیاه منوکارپ می‌باشد باریجه اشکی سال اخر رویش ساقه ایجاد می‌شود بدست می‌اید منظور جمع‌اوری باریجه عسلی برش عرضی طولی ریشه گیاهان اواخر خردادماه مدت ۲ ماه حسب شرایط اقلیمی مناطق مختلف انجام می‌گیرد. بوته باریجه سن ۶ـ۷ سالگی پی بارندگی زمستانی قابل توجه، رشد نمو مناسبی خواهد داشت بهار ساقه‌های هوائی گل‌دهنده تولید می‌کند صورت تراوش شیرابه صورت طبیعی ایجاد خراش‌ ساقه ان، امکان بهره‌برداری باریجه اشکلی فراهم می‌شود.

در برداشت باریجه عسلی باریجه نرم، ابتدا خاک پای بوته‌های سه ساله بالا کنار زده می‌شود. بعد تمیز کردن یقه گیاه سطح جانبی ریشه برش عرضی ایجاد می‌کنند. حفاظت باران تابش نور خورشید سایه‌بان ایجاد می‌کنند باید دقت شود لایه زاینده باریجه محور میانی گیاه بین نرود حداکثر ۳ برش ایجاد شود، طوریکه بیش یک سوم مقدار ریشه برنگیرد. شیرابه ترشحه بعد یک هفته ابزار مخصوص برداشت می‌شود حلب جمع‌اوری می‌گردد. پس برداشت محصول بسته کوچکی بزرگی قدرت شیردهی شادابی بوته برش دیگری داده می‌شود. این‌رو برداشت شیرابه باریجه هر بوته بین ۱۵۰ ـ ۵۰ گرم متغیر .بهترین زمان بذر افشاندن ، بلافاصله بعد رسیدن دانه کار پاییز گلخانه انجام شود غیر صورت بذرافشاندن Aprill  ( گلخانه ) صورت میگیرد . محض اینکه نهال اندازه کافی بزرگ شدند بطوریکه براحتی قابل انتقال باشند گلدانهای خاصی منتقل کنند .

برای گیاه کوچک صدمه ریشه حساس تر ، انها مکانهای ثابت هوای ازاد غرس کنند . حداقل اولین زمستان گیاهان یک مالچ حمایتی هوای ازاد نگهداری کنند. تکثیر غیرجنسی پاییز دلیل اینکه احتمال صدمه ریشه وجود دارد ممکن مضر باشد .از تمام قسمتهای گیاه خصوص ریشه ، گم رزین گالبانوم بدست اید.  گالبانوم دارای خاصیت ضد انقباض (Antispasmodic ) ، ضد نفخ بادشکن ( Carminative ) ، خلط اور ( Expectorant ) محرک مهیج (Stimulant ) .  

گم رزینی  نربری ساقه  ( سربری ساقه ) بدست اید نوع اشکی معروف ولی نوع توده تیغ زدن ریشه بوته سه ساله بالا بدست اید .

تیغ زدن خردادماه مدت ۲ ماه توسط تیغ مخصوصی صورت گیرد . دو نوع روش تیغ زدن داریم : 

 ۱)  روش برش طولی روش شیرازی معروف ؛ 

 ۲ ) روش برش عرضی روش فیروزکوهی معروف . البته کیفیت شیرابه اشکی شیرابه توده بیشتر چون ناخالصی کمتری دارد .

باید توجه داشت هر دو روش برش عرضی طولی ریشه ، احتمال اسیب لایه زاینده درونی وجود دارد لذا عمل برش باید دقت کافی حتی الامکان چاقوی تیز مخصوص صورت گیرد .

صمغ باریجه براساس مواد غیر محلول شیرابه الکل ۹۰ درجه ۴ رتبه :

۱ ) باریجه ممتاز ،

۲ ) درجه یک ،

۳ ) درجه دو ،

۴ ) درجه سه  تقسیم بندی کنند .

 در هر صورت مقدار خاکستر نباید بیشتر ۱۰ درصد باشد.

فراورده طبیعی:

 فراورده حاصل گیاه باریجه دارای بوی قوی، معطر، فاقد طعم گس تلخ می‌باشد دو شکل سخت نرم عرضه می‌گردد. باریجه سخت دارای دو نوع باریجه اشکی توده‌ای می‌باشد.

باریجه اشکی اثر گزش حشرات، خراش طبیعی ایجاد شکاف ساقه گیاه خارج ترشح می‌شود پس چند روز شیره حاصل مجاورت هوا سفت شده گیاه جدا می‌شود. باریجه اشکی رنگ سفید مایل زرد زرد مایل سبز مایل قرمز می‌باشد شکل مدور بی‌شکل سطحی ناصاف کدر می‌باشد. چنانچه شکسته شود مقطع زرد رنگ شفاف جلوه می‌کند.

 اینگونه باریجه مدت‌ها نرمی خود حفظ می‌کند، ولی بعدا مرور زمان سخت شکننده می‌شود طوریکه اثر خرد شدن صورت گرد درمی‌اید. باریجه توده‌ای حجیم تجمع قطعات اشکی نامنظم واقع یک قسمت بی‌شکل خمیری تشکیل می‌شود صورت قطعاتی ابعاد مختلف نامنظم معرض استفاده قرار می‌گیرد غالبا مایل سبز، سبز قهوه‌ای، سبز مایل زرد تیره است.

در داخل ان، ناخالصی‌های متفاوت نظیر ریزه‌های خاک، خرده‌های ساقه، برگ دمبرگ گیاه دیده می‌شود. باریجه نرم باریجه عسلی می‌گویند شیرابه‌ای غلیظ شبیه عسل بوی تند نافذ رنگ قهوه‌ای تیره می‌باشد. اثر برش طولی عرضی قسمت یقه گیاه خارج ترشح می‌شود واجد ۳۰ـ۲۵% اسانس می‌باشد. باریجه عسلی پالایش باریجه توده‌ای بدست می‌اورند .

مواد متشکله:

 الئوگم رزین باریجه دارای ۵ـ۳ درصد اسانس، ۷۰ـ۵۰ درصد رزین، ۴۰ـ۲۰ درصد مواد صمغی، ۱۰ـ۱ درصد رطوبت مواد معدنی می‌باشد . اسانس باریجه ۷ گروه ترکیبات مختلف تشکیل شده است:

۱ـ هیدروکربن‌های ترپنی حدود ۷۵ـ۶۳ درصد اسانس تشکیل می‌دهد حاوی Bـ ‌پینن ، ـ پینن، دلتا ـ ۳ ـ کارن هیدروکربن‌های دیگر مانند میرسن، پاراسیمن، لیمونن، ترپینولن .

۲ـ الکل‌های مونوترپنی استات

۳ـ سزکوئی ترپن‌ها

۴ـ ازولن‌ها

۵ـ استرهای تیول

۶ـ پیرازین‌ها

۷ـ هیدروکربن‌های اسکلت غیرترپنی:

استرهای تیول، پیرازین‌ها هیدروکربن‌های اسکلت غیرترپنی ترکیباتی هستند مقادیر کم ساختمان‌های کاملا متفاوت مسئول بوی مخصوص قوی باریجه هستند . مواد صمغی باریجه حاوی کربوهیدراتهای گالاکتوز، ارابینوز، گالاکتیک اسید، ۴ ـ متیل گلوکوروتیک اسید امبلی فرون می‌باشد.

شماره

Component (GC/MS)

٪ درصد

۱

-Thujene

۳.۳

۲

- Pinene

۱۸.۳

۳

Camphene

۰.۲

۴

Sabinene

۳.۱

۵

-Pinene

۵۰.۱

۶

-Phellandrene

۰.۳

۷

-۳-Carene

۶.۷

۸

Allo-ocimene

۲.۹

۹

-Phellandrene

۲.۱

۱۰

Myrtenal

۰.۵

۱۱

-Cubebene

۰.۴

۱۲

-Elemene

۰.۹

۱۳

Germacrene-D

۰.۹

۱۴

-Gurjunene

۱.۸

۱۵

-Muurolene

۰.۸

۱۶

- Cadinene

۱.۲

۱۷

-Sesquiphellandrene

۱.۱

اثار فارماکولوژیکی:

باریجه بیشتر مصرف صنعتی دارد اثار فارماکولوژیک کمتر مطالعه شده است. یک تحقیق ملح اسید گالبانیک (گالبانات سدیم) نشان می‌دهد باعث کاهش فشار سرخرگی افزایش ادرار موش گردیده .

اثار ضد دردی، ضد باکتری ضد قارچی عصاره‌های خشک هیدروالکلی حاصل اندام هوائی، ریشه، باریجه اشکی عسلی همچنین اسانس بررسی شده مقایسه مورفین اثر ضد دردی ریشه اندام هوائی بیشتر نوع اشکی معادل نوع عسلی کمتر مورفین گزارش شده .

همچنین اسانس باریجه میکروبهای مولد اکنه موثر بوده رشد انها مهار می‌کند. عصاره‌های اب، هیدروالکلی، کلروفرمی نگهداری امولسیون‌ها مدت ۶ ماه بدون تغییر فیزیکی اختصاصات ظاهری موثر بودند .

موارد استعمال:

از باریجه بیشتر عنوان طعم‌دهنده محصولات غذائی مانند نوشابه‌های غیرالکلی فراورده‌های گوشتی معطرکننده تثبیت‌کننده عطرها فراورده‌های ارایشی مصرف قرار می‌گیرد. باریجه گذشته همراه انغوزه ناراحتی‌های عصبی استفاده می‌شده . بنابر اعتقاد دامداران مصرف بوته باریجه بوسیله حیوانات اهلی تولید شیر انها موثر است. لذا مناطقی دامداران نظر تامین علوفه رمستانه مضیقه می‌باشند می‌توان اجازه جمع‌اوری ساقه‌های خشک شده پس ریزش بذرهای تولیدی انها داد.

موارد استعمال گذشته:

در طب گذشته، باریجه اختلالات مقتضی درمان تنگی نفس سرفه مزمن مصرف می‌شده . باریجه اثر نیروبخش، ضد نزله ضد تشنج دارد ولی امروزه، استفاده طب داخلی فراموشی سپرده شده است.

خواص درمانی باریجه :در استعمال داخلی گالبانوم معالجه برونشیت مزمن ، اسم ودیگر ناراحتی قفسه سینه مفید یک محرک هاضمه چنین نفخ شکم ، دردهای زکام ( انفولانزا ) قولنج کاهش دهد . 

در استعمال خارجی عنوان ضماد تورم اشتعالی ، زخم معده  ،  سوختگی ،  جراحت ناراحتی پوستی استفاده شود  . 

 البته خاصیت ضد صرع  ( Antiepileptic ) ضد تشنج  ( Anticonvulsant  ) گیاه توسط هیئت علمی دانشکده علوم پزشکی دانشکاه شهید بهشتی تهران طی مطالعه موشهای ازمایشگاهی July ، ۱۹۹۷بررسی .

همچنین طی مطالعه ، ترکیبات اسانس میوه  F.gummosa توسط روشهای تجزیه ای Gas Chromatography ( GC ) Chromatography / Mass Spectroscopy (GS/MS ) Gas تعیین گردید ترکیبات روش تجزیه ( GC / MS  ) جدول زیر امده :

لازم توضیح گمان رود اثرات ضد تشنج سمی بودن ترتیب ترکیبات pinene  α-thujene موجود اسانس گردد .از جمله مصارف صمغ باریجه ، کاربرد صنایع عطر ادکلن سازی، نقاشی ، نساجی داروسازی است.

یکی رویشگاههای اهمیت باریجه ، حوضه ابخیز جنوب غرب کاشان براساس امار سال ۱۳۷۱ ، بیش یک ششم باریجه صادراتی کشور(حدود یازده تن ) بخود اختصاص داده است.

بدلیل بهره برداری هر ساله گیاه رویشگاههای مختلف کشور منظور یافتن مناسبترین شیوه بهره برداری براورد میزان توانایی تولید محصول ، بررسیهای مطالعاتی زمینه شیوه مختلف بهره برداری چهار مرتع باریجه خیز کاشان ( اسحاق اباد ، ویدوجا ، نشل مرق) انجام گیرد.نتایج حاصله نشان داد ما بین چهار روش بهره برداری مرسوم ( برش عرضی ، برش طولی، نربری رویش ایژی ) ، برش طولی ، مناسب شیوه امر بهره برداری شناخته شد. عملیات حداکثر چهار برش ، بسته قطر سنگ گیاه ، اسیب غیر قابل جبرانی وارد نیاورده قدرت بازیابی ترمیم زخم وارد شده ، امکان پذیر است.بدلیل کیفیت مرغوبیت بسیار بالای باریجه ایران نسبت سایر ممالک حوضه مدیترانه ، سالیانه بیش دهها تن صمغ ، شکل خام کشور صادر فراورده حاصل چندین برابر قیمت کشور سرازیر شود.

مصارف صنعتی:

از باریجه نوعی چسب مخصوص جهت چسباندن سنگهای قیمتی مانند الماس تهیه می‌شود. خاصیت مهم چسب بی‌رنگی است. وجود بعلت اکتشاف تولید چسب‌های سینتیک، کمتر استفاده قرار می‌گیرد. علاوه مصارف فوق، اهمیت اصلی باریجه استفاده صنایع عطر ادکلن‌سازی است، طوری یکی خریداران اصلی عمده باریجه ایران، کشور فرانسه موسسه دیور کشور می‌باشد