احساسات ملی گرایی نتر فارسی 11 ص

11 ص

احساسات ملی گرایی نثر فارسی

واژه ناسیونالیسم ملی گرایی عبارت ازتکیه برخواستا ، علائق اراده جمعی ملت تظاهر خاص اشاعه فرهنگ حفظ اثر تهاجم بیگانگان .

نکته بارز جنبش ملی پیشرفت اعتلاء کشور بوده . ناسیونالیسم بین ایرانیان وجه دفاع سرزمین مادری ، دفاع موجودیت ایرانی خویش مقابل تهاجم خارجیان ،حفظ سنن اداب خود رونق بخشیدن به زبان مادری بوده است.

در حالی ایرانیان شاید یکی قوم قدیم تاریخ باشند سرزمینشان قرن طولانی جولانگاه اشغال گران عرب مغول ترک بوده حالی ایرانیان تحت فشار حکمرانان بیگانه بسر برده اند ،

اما هیچ وقت قادر نبوده اند سنن اداب خود پشت سر گذاشته ثیرات خارجی رابر خود مسلط کنند .

انچه عده غربزدگی نا مند،گاه بیماری ناشناخته شودکه دستاورد پیشرفت علمی غرب رامطلقا منکوح اعلام کند.

اما ایرانیان پذیرش جنبه مثبت دستاوردهای غرب هر چندگاه خطا رفته طریق تقلید امده اند،ولی استخوان بندی ایران هنوز تکیه تام وتمام فرهنگ ملی دارد؛ میراث دار محسوب شود.

به عنوان نمونه ،می توان گفت جشن عید نوروز سیزده بدر هز مرتبت برگزار شود، همچنین برگزاری جشن مهرگان ،جشن برداشت محصول تمام اکناف کرمان ،فارس ،اصفهان لرستان کردستان مظاهر تمایل ملی است.

در غربزدگی جلال ال احمد چنین نویسد:«جای انکار نیست ما امروز حال سف بسر بریم .نزدیک گذشته خود ببریم حال انکه حال پیوندی نداریم .ایا توانیم نقاش نویسنده مورخ نقاد خارج بیاوریم،یا هنرپیشه انکه تئاترها فیلم ما بازی کند ،یا گوینده رادیو ما فارسی درست حرف بزند ما بیاموزد چگونه زبان خود تکلم کنیم؟»

نا سیونالیسم ادبیات جدید برجسته کردن تمام انچه ملی تلقی شود برمی گردد.از نویسندگانی بتوانند توجه قرار گیرند توان میرزا اقا خان کرمانی ،ملکم خان،دهخدا،محمد حجازی،جمالزاده صادق هدایت نام برد.

ایرانیان طول تاریخ یک جنگ بزرگ ایدئولوژیک داخلی وهر دو جنگ تاثیر بزرگی روی مردم گذاشتند.جنگ نخست جنگ اعراب ایرانیان حدی جنگ یک مردم خاص مذهبی یک تمدن درخشان جنگ دوم جنگ مشروطه خواهان استبداد طلبان .

قیامی روی اجتماع تاثیر گذارد مانند قیامهای اجتماعی دیگر موجب ریختن نظامی شود.با مشروطیت اجتماع نه فقط سیاست ،در دستگاه حکومتی دگرگون شود بلکه دگرگونی ادبیات راه یابد.

ابتدا بررسی تاثیرات جنگ اول یعنی جنگ اعراب پردازیم.قابل توجه باشد ایران تنها کشوری بعد حمله اعراب قبول اسلام عنوان مذهب ،زبان خود حفظ کرد.با گسترش دامنه نفوذ عرب سختگیری بیدادگری انهاو دولت دست نشانده ایشان ایستادگی مردم ایران افزون تر نگهداری زبان وفرهنگ ملی بزرگ مردانی چون ابن مقفع فردوسی میدان امدند اینکه برخی رسم تندی دگرگون شد،روح ایرانی در برابر استیلای بیگانه قفا بیدار نغمه داستان دیرین خاطره پهلوانان قدیم افکار زنده ماند.

نویسندگان ایرانی سعی داشتند نثری بنویسند اذهان مردم مساله ملیت ناسیونالیسم رازنده کند تکیه فرهنگ گذشته ایران کندو انجا برایشان مقدور کوشیدند نثری باشددوراز لغت عربی نمونه بارز گونه نثر نوشته ناصر خسرو ابومنصور باشد. طور مثال ، توانیم نثر ابو منصور یاد کنیم قرن چهارم زیسته:

   «افتاب برامدن باختر خواندند شام یمن مازندران خواندند عراق کوهستان شورستان خواندند ایران شهر رود اموست رود مصرو کشور دیگر پیرامون اویند هفت کشور ایرانشهر بزرگوارتر هر هنر .و انکه سوی باختر چینیان دارند وانکه سوی راست اوست هندوان دارندوانکه راست بربریان دارند چپ روم خاوریان مازندریان دارندو دیگر همه ایران زمین است».

در دوران ماقبل مشروطه نویسندگان احساسات عواطف ملی خود شکل مقایسه بیان کردند .بالخصوص شیوه داستان نویسی رواج داشت.انها فرهنگ تمدن غنی ایران قبل حمله اعراب رکود فرهنگی بعد حمله اعراب مقایسه قرار دادند سعی داشتند شکوه تمدن گذشته یاد اور شوند واقع خواستند مردم بگویند نباید بگذارند گذشته فراموش شودو نباید فراموش کنند چه بوده اند !از بهترین اندیشمندترین نویسندگان ناسیونالیست دوره ما قبل مشروطه باید میرزا اقاخان کرمانی یاد کرد.

به نقل او کتاب «ادمیت» چنین اید:

«ای ملت ایران اوراق تاریخ خطه ملیه غور کنید نیک بیندیشید زمانی ایران زمین قلب جهان بود

وشمع انجمن افاق.حال زاویه خمول خزیده وسستی جمود امراض منافع شخصی خود گرفتار شده اید.پیش شر دفتر دانایی بودید،اکنون ظلمت غفلت پژمرده اید پرتو اقبالتان کسالت قلت همت مکددگشته».

یکی نویسندگان پیش ازمشروطه تاریخ ادبیات معاصر ایران اهمیت خاصی دارد ،میرزا ملکم خان باشد.میرزا ملکم خان اثر خود نام «خواب بیداری» سبب بروز مسایل دوران قبل مشروطه هرج ومرج دوران رابا تعمق ادبی عنوان کند حوادث شکل رویا پیش چشم خواننده اورد.

در داستان نویسنده خانه دوستانش مهمان بوده ،ازغیبت او خسته شود گوشه خزد خواب بیند جوانی خیابان ناصری تهران پیرمرد سپید مویی جامه فاخر وجواهر نشان بردارد حال گفتگو است.

ناگهان ولگردان دزدان هر سو پیرمرد حمله ور شوند ،اورا زنند جواهراتش غارت برند.نویسنده ماجرا دنبال کند هیئت جوان پیرمرد دزدان برایش معلوم شود. او گویند نام پیرمرد ثروتمند «ایران زمین» نام جوان «مرزبان» دزدان غارتگران فرزندان خود پیر مرد هستند شرافت غیرت خود زیر پا گذارده اند .نویسنده ازاین راز اگاه شودبه اطرافیان خود گوید باید به« مرز بان» یاری کرد «ایران زمین» دزدان رهانید.در حال سوی خیابان دسته سرباز مسلح ظاهر شوند.